APEL Nr 2/2023/IX
Prezydium Okręgowej Rady Lekarskiej w Szczecinie
z dnia 13 kwietnia 2023 r.

do Prezydenta RP w sprawie ustawy o jakości w ochronie zdrowia i bezpieczeństwie pacjenta.

Prezydium Okręgowej Rady Lekarskiej w Szczecinie apeluje do Prezydenta RP Pana Andrzeja Dudy o zawetowanie ustawy o jakości w ochronie zdrowia i bezpieczeństwie pacjenta. 

Procedowane przepisy w opinii Prezydium Okręgowej Rady Lekarskiej w Szczecinie będą prowadziły do wypaczenia idei systemu „no-fault”, który w opinii samorządu lekarskiego jest jedynym słusznym kierunkiem rozwiązania kwestii odpowiedzialności medyków oraz odpowiedniego zadośćuczynienia pacjentom w przypadku wystąpienia zdarzeń niepożądanych. Jakość świadczonych usług medycznych, bezpieczeństwo pacjenta oraz adekwatny system kompensacji szkód w wyniku przeprowadzonej procedury medycznej jest kluczowa dla procesu leczniczego. Tworzenie rejestrów medycznych oraz analiza danych dotyczących zdarzeń medycznych pozwala na zwiększenie bezpieczeństwa pacjenta w oparciu o możliwość wprowadzania zmian organizacyjnych oraz udoskonalania wytycznych na temat postępowania medycznego. 

W opinii Prezydium Okręgowej Rady Lekarskiej w Szczecinie, procedowane przepisy nie zapewniają bezpieczeństwa ani pacjentom ani medykom. Analizując poszczególne przepisy należy uwidocznić następujące nieprawidłowości.

Opisana ustawowo procedura zakłada możliwość wystąpienia błędów jedynie na poziomie medycznym, nie poruszając kwestii organizacyjnych lub wynikających z procesu zarządzania jednostką. Wynika z tego, że cała odpowiedzialność za proces leczniczy spada wyłącznie na personel medyczny z pominięciem odpowiedzialności osób zarządzających systemem ochrony zdrowia. 
W ramach procedury zgłaszania zdarzenia należy podać dane osobowe osób uczestniczących w zdarzeniu, co jednoznacznie uniemożliwia anonimowość zgłoszenia.  

Mając na uwadze, że w ramach wykonywania zawodu medycznego niemożliwym jest przewidzenie wszystkich możliwych zdarzeń, utrzymywanie konieczności przeprowadzania postępowania sądowego w każdym przypadku wydaje się działaniem nadmiernie obciążającym i tak już niewydolny system sądownictwa, zamiast być narzędziem sprawnie wyjaśniającym problem i umożliwiającym szybkie wprowadzenie działań naprawczych.

Przewidziana w ustawie możliwość „nadzwyczajnego złagodzenia kary” ukazuje brak zrozumienia przez ustawodawcę procesu leczniczego oraz chęci ukazania lekarzy i lekarzy dentystów jako potencjalnych kryminalistów co dodatkowo będzie skutkowało postępującym spadkiem zaufania pacjentów do lekarzy.
Likwidacja Centrum Monitorowania Jakości wydaje się przeczyć idei podnoszenia jakości świadczonych usług. Przeniesienie kompetencji wspomnianej jednostki do Narodowego Funduszu Zdrowia spowoduje, że jedna instytucja będzie posiadała wszelkie uprawnienia. Wzbudza to uzasadnione obawy o możliwość powstawania nadużyć. 

Następnym niepokojącym rozwiązaniem prawnym jest brak możliwości dostępu do rejestru zdarzeń niepożądanych przez samorządy zawodowe. Stanowi to naruszenie praw samorządu lekarskiego, gdyż Izby lekarskie posiadają legitymację ustawową nadzoru nad poprawnością wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty.  

Na koniec należy zaznaczyć, że środowisko pacjentów także nie wyraziło poparcia dla ostatecznej wersji projektowanej ustawy. Mając na uwadze głosy sprzeciwu wybranych organizacji należy uznać, że procedowana ustawa nie spełnia oczekiwań ani pacjentów ani lekarzy, dlatego w naszej opinii winna być zawetowana.